گزارش حسابرسي مالياتي

يكشنبه 30 فروردين 1388

منصور شمس‌احمدي
نمونه گزارش و دستورالعمل حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده توسط سازمان امور مالياتي به منظور اجراي آزمايشي در رابطه با اظهارنامه‌‌هاي دوره زمستان 1387 موديان اعلام شده است‌.

به موجب ماده 27 قانون و دستورالعمل مزبور، سازمان حسابرسي يا موسسات حسابرسي عضو جامعه حسابداران رسمي‌، در صورت قبول درخواست مودي، مكلفند گزارش حسابرس ماليات بر ارزش افزوده را همراه اظهار نامه مالياتي و يا حداكثر ظرف مدت يك ماه از تاريخ انقضاي مهلت تسليم اظهارنامه، از طريق مودي به اداره امور مالياتي تحويل دهند‌. حسابرسان درگزارش خود بايد نسبت به كفايت اسناد و مدارك حسابداري براي امر حسابرسي مالياتي اظهار نظر كرده و همچنين ماخذ مشمول ماليات و ماليات متعلق به هر دوره مالياتي را تعيين كنند‌.
در نمونه گزارش حسابرسي عنوان شده است كه حسابرسي براساس استانداردهاي حسابرسي انجام شده است‌. بدهي ماليات بر ارزش افزوده و يا مازاد پرداختي از اين بابت جزيي از صورت‌‌هاي مالي مودي را تشكيل مي‌‌‌دهد‌. به موجب استاندارد بخش80، اظهارنظر نسبت به يك قلم از صورت‌‌هاي مالي تنها در صورتي امكان‌پذير است كه حسابرس، صورت‌‌هاي مالي در بر گيرنده آن قلم را حسابرسي كرده و نسبت به آن اظهار نظر كرده باشد‌. اجزاي صورت‌‌هاي مالي با يكديگر در ارتباط بوده و نمي‌‌‌توان نسبت به يك قلم بدون رسيدگي به ساير اقلام اظهار نظر كرد‌. از آنجا كه ماليات بر ارزش افزوده با حساب‌‌هاي خريد‌، فروش‌، كالاي ساخته شده‌، حساب‌‌هاي دريافتني و پرداختني‌، دارايي‌‌هاي ثابت موجودي كالا‌، پيش دريافت‌ها‌، پيش پرداخت‌ها و ساير حساب‌‌ها در ارتباط است‌، حسابرسان تنها زماني مي‌‌‌توانند نسبت به بدهي مالياتي يا مازاد پرداختي ارزش افزوده اظهار نظر كنند كه در هر دوره سه ماهه نسبت به كل صورت‌‌هاي مالي اظهار نظر كرده باشند‌. انجام اين امر به فاصله يكماه از تاريخ تسليم اظهار نامه‌، به دليل تهيه نشدن صورت‌‌هاي مالي سه ماهه توسط مودي محال است‌. افزون بر آن فرآيند حسابرسي منجر به اظهار نظر نسبت به يك ادعا مي‌‌‌شود و نه تعيين مورد ادعا‌. بنابراين به فرض انجام حسابرسي‌، موسسات حسابرسي فقط مجاز خواهند بود نسبت به بدهي مالياتي يا مازاد پرداختي اظهار نظر كنند و نمي‌‌‌توانند ماخذ مشمول ماليات يا ماليات ارزش افزوده را تعيين كنند‌.
بنابراين با توجه به مراتب فوق و نارسايي‌هاي ديگري كه در نمونه گزارش حسابرسي ماليات بر ارزش افزوده وجود دارد‌، ارائه گزارش حسابرسي بر اساس نمونه مزبور خلاف استانداردهاي حسابرسي است و تهيه آن امكان پذير نيست‌.